«ΤΟ ΑΙΜΑ ΠΙΣΩ», ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Σάββατο πρωί, Μάιος, με έναν ήλιο να σε χτυπά κατά πρόσωπο και να σε καίει. Περιμένω τη Ζ. συμφοιτήτριά μου κάπου στην Πειραιώς. Έχουμε δώσει ραντεβού για να συμμετάσχουμε σε ένα streetwork στα πλαίσια της σχολής. Είμαστε κάπως απρόθυμες. Δεν ξέρουμε ακριβώς περί τίνος πρόκειται. Κατευθυνόμαστε προς το πολυιατρείο των «Γιατρών του Κόσμου», όπου μαθαίνουμε όλες τις πληροφορίες. Με ένα βανάκι θα σταθμεύσουμε σε ένα δρομάκι στο κέντρο της Αθήνας. Το project ονομάζεται «Δρόμοι της Αθήνας» (μάθε περισσότερα για το πρόγραμμα ΕΔΩ). Μαζί μας θα υπάρχουν γιατρός, ψυχολόγος, κοινωνική λειτουργός και λοιποί εθελοντές. Στόχος; Να μοιράσουμε καθαρές σύριγγες σε τοξικομανείς, να τους παρέχουμε βασική υποστήριξη σε προβλήματα που αφορούν την υγεία τους και να τους προσανατολίσουμε σχετικά με το πού πρέπει να απευθυνθούν, σε περίπτωση κάποιου πιο σοβαρού ζητήματος. Είμαστε κάπως περίεργες και ανυπόμονες για το τι ακριβώς θα αντικρύσουμε. Σίγουρα όχι απρόθυμες πια!

Σταθμεύουμε στην Ιάσονος, σε έναν δρόμο τόσο κεντρικό, που όμως μοιάζει ξεχασμένος απο το θεό ακόμα και μέρα μεσημέρι. Δεξιά κι αριστερά οίκοι ανοχής. Μπαινοβγαίνουν πενηντάρηδες και παρέες ανήλικων για τις γνωστές τσάρκες. Αισθάνομαι προφανώς έξω από τα νερά μου. Τότε είναι που θα αρχίσουν να μας προσεγγίζουν οι πρώτοι τοξικομανείς. Συζητάνε σαν φίλοι με το γιατρό και την κυρία Μ. μια 60χρονη γυναίκα που συμμετέχει εθελοντικά στο project χρόνια τώρα. Εθελοντές και χρήστες γνωρίζονται με τα μικρά τους ονόματα, οι περισσότεροι εθελοντές ξέρουν και πολλές λεπτομέρειες για την προσωπική ζωή αυτών των παιδιών. Μου εξηγούν, ότι τα άτομα αυτά αισθάνονται ασφάλεια εδώ. Κανένας δεν τους κατακρίνει και δεν τους κοιτά με καχυποψία, για αυτούς τα άτομα στο βανάκι είναι κάτι σαν οικογένεια. Δεν φοβούνται. Στις ώρες που θα περάσω στην Ιάσονος θα παρελάσουν μπροστά μου πολλά πρόσωπα. Άλλοι, παίρνουν βιαστικά αυτό που έχουν να πάρουν και θα φύγουν, άλλοι κάνουν χιούμορ με άτομα από τους εθελοντές που γνωρίζουν, κι άλλοι με το που πάρουν τη σύριγγα και τα άλλα απαραίτητα σύνεργα θα κάτσουν λίγα μέτρα πιο εκεί και θα αρχίσουν να τρυπιούνται, λέγοντας ότι και να πάνε από overdose αδιαφορούν, ίσα-ίσα θα είναι λύτρωση. Κυριολεκτικά ζωντανοί νεκροί. Κάποιοι από αυτούς έχουν παιδιά κι εγγόνια, άλλοι είναι στην ηλικία μου και μοιάζουν 20 χρόνια μεγαλύτεροί μου, ένα παιδί από αυτά έχει ένα από τα πιο όμορφα πρόσωπα που έχω δει. Με πιάνει κατάθλιψη. Σκέφτομαι, αφελώς πώς θα ήταν αν έκοβαν την πρέζα, αν αποφάσιζαν να προχωρήσουν μπροστά, να επιστρέψουν στην όχι και τόσο όμορφη πραγματικότητα, αλλά να τη βιώνουν 100% χωρίς την παραπλανητική και συνάμα καταστροφική ιδιότητα της παραμύθας…

Ένα χρόνο περίπου μετά, τυχαίνει να διαβάσω «Το Αίμα Πίσω», την πρώτη συγγραφική προσπάθεια του Βαγγέλη Ευαγγελινού. Ο ήρωας του βιβλίου, ονομάζεται κι αυτός Βαγγέλης. Είναι ένας νεαρός dealer και χρήστης. Δεν είναι ηρωινομανής, προτιμά τα πιο «μαλακά» όπως το χασίς, δεν παύει όμως να είναι εθισμένος. Αν δεν κάνει τη τζούρα του, απλά δεν υπάρχει. Την ιστορία τη διάβασα σε ένα απόγευμα. Όλα όσα διάβαζα ήταν σαν να βλέπω ταινία, όχι όμως από εκείνες τις χολυγουντιανές, τις πνιγμένες στην υπερβολή. Κάθε σκηνή, κάθε λεπτομέρεια είχαν μια δόση αληθοφάνειας, με έκαναν να νιώθω ότι ο συγγραφέας τα έχει ζήσει όσα μας περιγράφει και τα μοιράζεται μαζί μας με μια εξομολογητική διάθεση. Η ιστορία του Βαγγέλη είναι κυριολεκτικά βουτηγμένη στη λάσπη. Μπαινοβγαίνει σε σπίτια προμηθευτών, που ζυγίζουν το χόρτο και την κόκα σε μικροαστικά διαμερίσματα των δυτικών προαστίων, περιφέρεται στους δρόμους της Αθήνας πουλώντας την πραμάτεια του. Γίνεται μάρτυρας καυγάδων μεταξύ ψευτομαφιόζων των ναρκωτικών. Ζει υπό το συνεχή φόβο, μην τους καρφώσει κάποιος, μην κάνει ξαφνική έφοδο η αστυνομία. Ο κόσμος που ζει ο Βαγγέλης αναδίδει μια απίστευτη αποφορά. Ένα μίγμα από καπνό, αίμα, ιδρώτα και μούχλα. Στον κόσμο αυτό δεν υπάρχει φιλία ή κάποια άλλη ανθρώπινη σταθερά, παρά μόνο ζωώδη ένστικτα, η ανάγκη να ικανοποιήσεις τον εθισμό σου με αντίπαλο το χρόνο. Φίλος είναι αυτός που θα σου προσφέρει άμεσα και φθηνά το πολυπόθητο stuff. Κάθε είδους συναίσθημα έχει νεκρωθεί. Σώμα, βλέμμα, σκέψη, όλα κενά κι εκκωφαντικά σιωπηλά.

Πιο σοκαριστικά όμως δεν είναι όλα όσα περιγράφονται στο βιβλίο όπου γινόμαστε κοινωνοί για λίγο. Για μένα πιο αποκρουστική είναι η κοινωνία μας. Όποιος περπατήσει στην πλατεία Βάθη μεσημέρι, θα δει σακουλάκια να αλλάζουν χέρια μπροστά στους αστυνομικούς, τους κατοίκους της περιοχής, τους περαστικούς. Η ανοχή και ο φαρισαϊσμος είναι για μένα τα πιο σοκαριστικά στοιχεία. Η τάση να δακτυλοδεικτούμε, να κατηγορούμε, να βάζουμε εύκολα την ταμπέλα του πειρθωριακού, όταν όλα αυτά λαμβάνουν χώρα μπροστά μας κι εμείς απλά αδιαφορούμε.

Ο Βαγγέλης είναι ξεκάθαρα ένας αντιήρωας. Δεν είναι εφικτό να ταυτιστείς μαζί του και με όσα ζει. Μπορείς όμως να καταλάβεις αν θες την αλήθεια του. Όσο κι αν αυτή σε ενοχλεί. Και στο τέλος δεν μπορείς παρά να αναφωνήσεις: «Ναι, σου βγάζω το καπέλο!», γιατί μπροστά στην θαλπωρή και τη «βεβαίοτητα» που κρύβουν η συνήθεια και το να αφηνόμαστε στα πάθη μας, αυτός τελικά επιλέγει να μην παραδοθεί σε αυτή την «ευκολία». Προτιμά να είναι μια ζωή αληθινά δυστυχισμένος παρά για λίγες ώρες πλασματικά ευτυχισμένος. Διαλέγει έστω και με κάθε κόστος να πάρει το αίμα του πίσω κι αυτό απαιτεί μαγκιά.

Ο Βαγγέλης, τελικά, είναι ο αντιήρωας που γίνεται ένας μέσος άνθρωπος. Άλλωστε, η πραγματική ζωή δεν έχω χώρο για πολλούς ήρωες. Είναι το παιδί που περιδιάβηκε κάποια μεσημέρια την Ιάσονος, που αναφέρω πιο πάνω, και μια μέρα σκέφτηκε πώς θα ήταν να κάνει στροφή και να προχωρήσει για αλλού. Και δεν επέστρεψε, ίσως, ποτέ ξανά…

Το βιβλίο «Το αίμα πίσω» του Βαγγέλη Ευαγγελινού κυκλοφορεί από τις εκδόσεις  Άπαρσις και μετρά 94 σελίδες.